თამილა ნუცუბიძე
ეკონომიკის დოქტორი, პროფესორი, ქუთაისის უნივერსიტეტი
ხათუნა ნუცუბიძე
კონსულტანტი სოციალური პოლიტიკის დარგში
ნებაყოფლობითი კერძო საპენსიო სქემების განვითარება არის მნიშვნელოვანი მრავალსვეტიანი საპენსიო სისტემის ჩამოყალიბებისათვის საქართველოში. ნებაყოფლობითი კერძო პენსიის რეფორმის მნიშვნელობა მაღალია როგორც საპენსიო სისტემის ინსტიტუციური განვითარებისთვის, ასევე ქვეყანაში სამუშაო ძალის განვითარების, დანაზოგების მოცულობის ზრდის და მთლიანობაში ეკონომიკური ზრდის ხელშეწყობის თვალსაზრისით. მიუხედავად იმისა, რომ ნებაყოფლობითი კერძო საპენსიო სქემების განვითარებას საქართველოშო აქვს პოტენციალი, აღნიშნული სქემები ძირითადად არის გათვალისწინებული მაღალშემოსავლიან მუშაკებზე. შედეგად, ყურადღების გარეშე რჩებიან დაბალშემოსავლიანი მუშაკები და სხვა მუშაკები, რომლებიც არ არიან ჩართულები ფორმალურად ორგანიზებულ სამუშაო პროცესში. არსებული მწვავე დემოგრაფიული ტენდენციების გათვალისწინებით (ხანდაზმულთა რიცხოვნობის ზრდა, შრომისუნარიანი ასაკის მქონე მოსახლეობის კლება) არაფორმალური სექტორის სიდიდე და დამოუკიდებელ / თვითდასაქმებულ მუშაკთა მაღალი რიცხოვნობა განსაკუთრებულად უნდა ახდენდეს გავლენას სახელმწიფო პოლიტიკაზე, რათა ხელი შეეწყოს აღნიშნული კატეგორიის მუშაკთა მიერ საპენსიო დანაზოგების შექმნას და მათთვის ფინანსური დაცვის მექნიზმების ჩამოყალიბებას.
ნუცუბიძე თ., ნუცუბიძე ხ.(2023) ნებაყოფლობითი კერძო პენსიის რეფორმა საქართველოში. საერთაშორისო სამეცნიერო კონფერენცია „ადამიანური კაპიტალი, ინსტიტუტები, ეკონომიკური ზრდა“. შრომების კრებული. ქუთაისის უნივერსიტეტი. გვ. 104 - 111. DOI: https://doi.org/10.52244/c.2023.11.13
Asian Development Bank, 2023. “Pension Reform Note,” Fiscal Resilience and Social Protection Support Program (Subprogram 2): Report and Recommendation of the President. (Available at: www.adb.org)
Insurance State Supervision Service of Georgia, 2023. Private Voluntary Pension Insurance and registered Pension Schemes’ Statistics. Available at სსიპ საქართველოს დაზღვევის სახელმწიფო ზედამხედველობის სამსახური (insurance.gov.ge)
Ministry of Economy and Suctainable Development of Georgia, 2016. “Pension Reform in Georgia,” the Report of the Government of Georgia, Tbilisi, Georgia
National Statistics Office of Georgia, 2023. Statistics, Population and Demography; Employment and Wages. Available at: Population and Demography - National Statistics Office of Georgia (geostat.ge)
Nutsubidze T., Khatuna Nutsubidze, 2017. “The Challenge of Pension Reform in Georgia: Non-contributory Pensions and Elderly Poverty.” International Social Security Review. Volume 70, Issue 1, pages 79-108.
Parliament of Georgia, 2023. Draft Law: „On Voluntary Private Pension.“ „ნებაყოფლობითი კერძო პენსიის შესახებ“ (რეგისტრაციის № 07-2/193/10, ინიციირებული ვარიანტი, საქართველოს კანონის პროექტი) (parliament.ge) (ქართულ ენაზე)
Rochlitz, Kathrin, 2015. “Net Pension Replacement Rates.” GES-IFO DICE Report 2 / June, pp. 70-72, Munich, Germany. Available at: Net Pension Replacement Rates (ifo.de)
World Bank, 2005. Pension Reform Primer: Issues, Challenges, Options and Arguments in Pension Reform. World Bank Pension Reform Primer Series. Washington, DC. Available at: http://hdl.handle.net/10986/11241